BRETON GUÉNED                
Le  breton  vannetais      

   


DIFORHEU ÉTRÉ ER PARLANTEU-KORNAD BRETON

DIFFÉRENCES ENTRE LES DIFFÉRENTS DIALECTES DU BRETON


 

Laret hun-es ne oè ket bras berpet en diforheu étré er parlanteu breton. Lakamb'ta bremen er parlanteu-sen kevér-ha-kevér aveit ma vou spis en treu. Ni e impliou ur skritur fonétik aveit ma vou guélet en diforheu distilh. Mersi bras de Oélonff en-des reit formeu Bro-Goéleu d'ein, de Gurvan eit formeu Kerné-Ihuél, ha de Vertrand eit ré Bro Guenrann.

Nous avons dit que les différences entre les dialectes bretons n'étaient pas toujours grandes. Comparons maintenant ces dialectes afin d'avoir une idée plus précise. Nous allons utiliser une orthographe phonétique afin de rendre visible les différences de prononciation. Merci à Goélonff de nous avoir donné les formes du Goélo, à Gurvan pour les formes de Haute-Cornouaille, et à Bertrand pour celles du pays de Guérande.

  Guéned Ihuél

Haut-Vannetais

 

 Bourh Baz

Batz sur Mer
(pays de Guérande)		 Guéned Izél

Bas-Vannetais

 

 Kerné

Cornouaille

(HC=Haute

-Cornouaille)

 

 Goéleu

Goëlo

 

 Tréger

Trégor

 

 Léon

Léon

 
quand? pegours? pi ér? pegours? pevare, pesavare, pedavare? pedamzer, pedemz'? pegoulz? peur?
là azé, azeñ azé anze, anzeñ ahé, HC: ahè, as(é) azë, ahë ahé aze
savoir gouiet gouyout gouiet gout, goaret, HC: gou't gouveet, gouoet, goaret gouveout, goaret gouzout
venir de donet a donèit aven donet a, diar, doh dont deus dont deus dont deus dont eus (a)
vent aùél, aùil avëil aùel, awel avel, ael avel awel avel
faire gobér, gobir dobèir gober ôr, HC: ôr, ober ober ôr ober
garçon paotr powtrë pôt pôt pôt pôt paotr
premier tchetan, ketan kéteñ tchetan, tcheton kenta(ñ), HC: keñtë kentañ kentañ kenta
ma tête me fen *me fen me fen ma venn, ma benn më venn ma venn va fenn
son père (à elle) hé zad hi sad hé sad, hé zad he dad, he zad, he sad he zad he zad he zad
des bois koèdeu *kwadéo koèdaou koajou koajou koajo koajou
sur lui arnehou, arnou, arnehon arnhéoñ arnehon varnañ, warnañ, HC: varneñw warnañ warnañ varnehañ, varnezañ
avec eux getè tchetan, keteñ djetè gante, gate gante gante ganto
j'ai me em-es me es, me ës, me's me em-es me 'meus me 'meus me 'meus me am eus
tu as té a-tes hi es hui 'pes te 'feus, HC: te 'peus te 'teus te 'feus te 'c'h eus
il a éan en-des añ dehes éon 'nes heñw 'neus eñ 'neus eñw 'neus en en deus
elle a i hé-des ra es hi 'des hi 'neus, HC: heï 'neus hi (i) deus hi 'neus i he deus
nous avons ni hun-es noñ es ni 'bes meump, neusomp ni (ho)n eus, ni om deus meump ni on deus
vous avez hui hues ou es hui 'pes c'hui 'peus, HC: hui 'peus c'hwi (hou) peus c'hwi 'peus c'hui ho peus
ils ont gi ou-des, gind ou-des, ind ou-des... dañ es hé 'des i 'neu(i)nt, ar re-he 'neu(i)nt, neusont, HC: i 'neus, ar re-hè 'neus i (ou) deus i 'neu(i)nt, ar re-he 'neu(i)nt, neusont int o deus
pluie glaù glow glaù, gla, glao glao, glo glaf glao glao
une fontaine ur fetan, ur fetén

ur fedein

[fedẽjn]		 or fetan, or vetan or veunteun eur vantan or veunteun eur feunteun
les vaches er seud er gorheit er zaout ar zaout ër zaout ar zaout ar zaout
demain je dormirai arhoah me gouskou arhuèrh me gouskou 'ben arhoah me gouskei 'benn arc'hoas 'gouskiñ 'benn arc'hoas 'gouskiñ 'benn warc'hoas 'gouskiñ varc'hoas e kouskinn
là il y a une maison azé éh es un ti *azé zéo un ti anse zo on ti ahé zo on ti ahë zou eun ti ahé zo on ti aze ez eus eun ti
dites-moi laret tein *laret teñ laret tein lâret tiñ, tin lâret tiñ/tim  lâret tiñ livirit din
il sera éan vou añ fou éon vo heñw vo eñ vou eñw vo en a vezo
avec toi genis, genat... djeneit, kegenet djenoh ganit, ganes genit ganit ganit
deux hommes deu zén déo zegn daou zeñn daou zen daou den daou den daou zen
le mur noir er vangoér du er vigwer du er vangoér du ar voger du ër vagoar du ar voger du ar voger zu
je l'ai mangé me em-es éan d(r)èbet *me es añ debreit me em-es éon dèbet me 'meus debret 'nañ, HC: me 'meus débet 'nañw me 'meus debet 'nañ me 'meus debret 'nañ me em eus debret anehañ
du lait lèh, liah lec'h lèh lêz lêz lêz leaz
semer adein, arein, aein hadeñ hadein hada hadañ hadañ ada
un arbre ur uéen un arbrë or uèn or venn eur wehenn or wenn eur vezenn
dernier devéan dehueñ deuhan divea, HC: divèo diwehañ, div'zañ diweañ diveza
matin mitin miteñ mitin mintin beure beure mintin
aujourd'hui hiniù, hiziù, hiriù... hirif hiriù, hiriw hirio, hudu hidif, hidi hirie icho, erio
pourquoi? perak? perak ? perèk? perak? perak? 'vit pesort? blam da bra? perak?
des choses treu chtraou traou traou (trow) treou treo traou
parfois mar a uèh, guéhavé ? a-uéhadaou a-vechou wejou a-wejo a-vechou
connaître anaùet añdrañf anaùet anveet anavet anveet anavezout
avoir en-devout, bout, kaouit kaweit kaout kaout (kowt) kât kaout, kât kaout
nouveau neùé, neùi nëhué neùé neve, HC: né' neve newe neves
toujours berpet atao berpet bepred, ato, HC: papred, 'taw boped bopred bepred, atao
regret tché, ké kë tcheu keu, keñ, HC: keuñ keu keñ keus
malade klan kleñf klan klañw klañf klañ, klañf klañ
penser chonjal soñjal jonjal joñjal zoñjal joñzal soñjal
avec moi genein djeneñ, kegeneñ djenein ganiñ geniñ, genen ganiñ ganen
je ne sais pas ouian tchet

me uèr tcheit,
me n'èr keit,

ne uéreñ keit		 ouian tchet n'ouzon ket, oaran ket, HC: n'oûnn ket n'onn ket, n'ouoan ket, n'ouvean ket, oaran ket  oaran ket, ouvean ket, n'oun ket n'ouzoun ket
il ne vient pas ne za tchet

ne za tcheit,

añ za tcheit 		ne za tchet ne teu ket, HC: (hemm') na teu ket ne deu ket ne teu ket ne zeu ket
avec nous genemb, genomb tchenam, kegenamp djenemb, djenoumb ganimp, ganomp, HC: ganèmp ganimp, ganemp ganimp ganeomp
avec vous genoh djénoc'h djenoh ganoc'h, HC: ganèc'h ganac'h ganec'h ganeoc'h
demain nous irons arhoah ni iei arhuèh noñ gi 'ben arhoah ni iei 'benn arc'hoas 'h efomp 'benn arc'hoas 'h ehomp 'benn warc'hoas 'h efomp varc'hoas ez aimp
notre père hun tad, on tad noñ tad on tad on tad, HC: ho(u)m zad om zad om zad on tad
où? men?

men ?,

pleic'h ?		 men? plec'h?, HC: ba p(e)lèc'h? plec'h? plec'h? (e) peleac'h?
d'où? a ven?, a beban?, a(g) é men? a-bleic'h ? diar ven? deus plec'h? deus plec'h? deus plec'h? eus a beleac'h?
attacher chtagein *chtageñ chtagein staga stagañ stagañ staga
cire koér, kuér ? koér koar koar koar ko-ar
langue bretonne breton, berton

brehoñeik,

broñeik		 breton, brehonek brezonek brezonek, brëz'nëk brezonek brezounek
maintenant bermen, bremen bërmañ berma, bremann bremm(a) bromañ, bremañ bremañ brema








Pajen érauk
Page précédente

Pajen arlerh
Page suivante