2 Da Wolf un da Fuchs gehn Fisch fongen
4 Unser Herrgott und dr Petrus
6 E Frau wü nit hedd wille
spinne
1 Conte en francique luxembourgeois (Pays de
Grindorf, Moselle)
De
Wolef un deï Ferkeln
De Miller, den hat seïn
Sau met Ferkeln en deï Niddwiß gelooß, fir ze wäden un deï Ferkeln ze sonnen. Un
do es e Wolef komm, un de wor hongrech, un do hot hen zu de Sau gesohd : "Wat fir ent vun den Ferkeln greïn ich dann
?" Un do hot de sau gesohd: "Welsch daü mit deïner dreckichen Schneß
lo e scheen weïß Ferkel hollen ? Wonn daü gär ent
hedscht, un dann musch de en d'Nidd gehen und deï Schneß weschen!"
Do es de Wolef an d'Nidd gang.
Er wor ewer aal un kränkenlech und hot seïn Schneß ganz
weït en d'Nidd geworf. Un do hot de Sau e Kreïsch gedon, dat de Miller 't
heïren hot. Un do es de komm met'm Meschtgrev un hot de Wolef geschlooh, dat
hen d'hennerscht-dirvescht gefaal es. Un do es de sau met hihren Ferkeln en de
Stall gang, un do es de Wolef sech en de Sonn setzen gang fir sech ze drechnen.
Un hene hot dabeï geduecht : "Ech dommen Wolef,
gehen nach meng Schneß weschen, fir e Ferkel ! Deï anner Welf hollen sech e
Ferkel, ohne ze frohn!"
He wor ewer hongrech, un do es hen gang bez opp de Baach
zwischen Schwerdroff un Otzweiller. Do hot'n zwön Geißen font. Deï hun do an enger Heck gefrääß, un dat wor grad Sondehs en de
Vesperzeït. Un do hot'r gesohd, er wär so hongrech, un wat fir ent dedd kreïen,
deï jong oder der deï aal.
Deï aal Geiß wär jo meïh, awer deï jung wär meïh zort. Un
do hot deï Geiß gesohd: "d' es weil grad Vesper ze Schwertroff, un dann
helfsch de uus Vesper sengen, un dann kannsch donoh ent holen, wat fir ent de
wellscht! Dann sengscht daü de Baß, dat Zickel sengt deï eïscht Stemm un ech
deï zwät. Un dat muß ganz scheeïn gehen!" Un do hun se ugesang. De Wolef :
"Huhuhuhu", un dat Zickel ganz seïn : " Äääää", un deï
Geiß: "Mähmähmähmähmäh."
un in der Zeït woor d'Vesper aus, un do hun se dat Geheil
vun dem Wolef un dat Gejammer vun den Geißen heïren, un do seïn Schwertroffer
Bauern dropp zuogang met Greeven, Ha'en (Hacken), Kneppeln un dergleichen. Un
do hun deï de Wolef geseïn unhun ihr Geißen in'n Gefoohr geseïn, un weï de
Wolef de Bauern geseïn hot so bewaffnet, es hen fortgelaaf. Weï hen weit
genuoch fort wor, hot hen sech bedouet iwer seïn Dommhet. Un do hot'n zoü sech
selwer gesohd: "Ech dommen Wolef gehen meng Schneß weschen fir en Ferkel,
un echn gehen de Vesper sengen fir'n Geiß, un ich kann keen Buostowen un keen Nouet !
Deï anner Welef sin net soü domm!"
Do es hen weider gang bes noh Kotentroff. Un do wore e
grad en'n Wiß dreï Schoof opp dr Wäd. Do hot hen gesohd: " "Wat fir
ent greïen ich dann eweil?" Do wor e Widder debeï, e Schoof un e Lamm. Do
hot de Widder gesohd: "Daü helfscht uus deï Wiß meessen, un daü kaanscht
ent hollen, wat fir ent de wellscht! Ich gehen ", hot de Widder gesohd,
" on deï Mark elei, dann stellscht daü dech an deï Meïtten, un d'Schoof
dat geht opp deï anner Mark", un d'Lamm hot e Wenk kreït, et soll sich opp
häm ze maachen. "So, weil guksch daü ganz scheen lo enaus, un do fänken
mir an ze meessen."
De Widder un d'Schoof , deï sin opp de Wolef zugelaaf,
fir ze meessen. De Wolef hot awer net derfen em sech kucken, un domet honn deï
zwee Schoof hen soü zesummen gequetscht, dat'm Heïren un Gesehn vergang es. Un
do sin de Schoof heemgelaaf.
Wie de Wolef ze Besennung komm es, do hot hen geduët:
" Ech dommen Wolef gehn lo her, meng Schneß weschen fir e Ferkel, ech gehn
de Vesper sengen fir e Geiß un kann keen Buostowen un keen Nouet !
Ech gehen Wißen vermeessen un kennen keen Aar un keen
Ruet. Ech sin de dommschde Wolef, wuo-et gedd! Deï anner Welef deï senn net suo
domm, deï frohe net lang ! Do es hen weïter gang bes noh
Buurich-Esch."
Do hot 'n Perd met'm Fillen gesehn in e Parich, un dad
hedd'm guod gefall fir ze freeßen. Awer hen hot dem Perd nit richdich getraut,
un do hot'n mol gefroht, weï aal dat Fillen wär. Un do hot d'Perd gesohd:
"Kuck elei uf meï hinnerschden Fouß, do steht 'd geschrif! "
un do es de Wolef dohin gang, fir ze lieesen, un en der Zeït wu hen seï Breel
owgewescht hot, hot d'Perd 'm ehn opp de Kopp geschloh, dat hen teïrmelech woor
es. Un do es'd Perd met seïn Fillen heem gang.
Weï hen zu sech komm es, hot hen geseïn, dat seïn Breel
kabot wor, un do hot'n de Weh vereïrrt un es grad durch den Hoff gelaaf in'n
Pletz delangscht. Do hun awer de Heïner un de Gäns en derort'n Spektakel
gemaaht, dat de Leït him geseïn hun, un do sin deï him nohgelaaf, un do hen de
Weiher net geseïn, un do es hen do durch gelaaf un es ganz naaß gen. Un weï'n
sech gedrechnet hot, un do es'n opp de Wald zu gelaaf, un dos es 'n bei
Zeiringen komm, un do hot hen sech en seïner Erschepfung enner än Eechbaam
gelucht. Un do hot grad opp der Eech e kleener Bub geseeß, fir Holz ze sammeln,
un do hot den de Wolef geseïn, un en seïnen Ängschden es him seï Beil aus de
Hand gefall un es em Wolef grad en de Panz gang, dat de Treipen (Eingeweide)
eraus komm sin.
Un do es de Jong en seïnen Ängschden heemgelaaf beï seï
Papp un hot gesohd: " Papp, ech hun de Wolef gefang. "
"Och näh, ech gläwen dat net, dat daü kannscht e
Wolef fänken."
"Mais, kommt met, do gesidd r'n! "
Do es de Papp metgang met dr Hott, fir en heem ze brengen.
Un do hun se'n opp de Hott geluet, un do sin se durch Zeiringe gang, un se
hun'n de Leït gewies, un d'woren awer arm Leït, un do hun se gesohd, et soll
jederähner finf Sous gen, fir en ze kucken. Vun Zeiringen sin se noh Grindorf
gang, fir en ooch do ze weïsen. Un weï s eihr Hott voll geld haaten, do hun se
de Wolef ewechgeworf un sin heem gang.
Do wor ähn vun Zeiringen un ähn vun Grindorf, die hun de
Wolef owgezuh un hun sech Kaupen dervun maachen geloß. Un wann se net zerreß sin,
dann hun se se noch haut.
2 Conte en francique mosellan
(Basse-Vigneulles, Moselle)
NB: Ici
on reconnaît le "bit" très spécifique des franciques mosellans qui signifie
"avec" (mit en allemand)
Kurv = panier , Hohnf = chanvre
, Hutt = peau
Da Wolf un da Fuchs gehn Fisch fongen
Da Fuchs hot mol dem Wolf verzehlt, wot for scheen Fisch äß in dr Boch sin.
Da Wolf is boll verzwiwwelt, for dabber gehen, Fisch ze fongen. In dr Naht bin
se alle zween on de Boch gong, un da Duchs hot'n Kurv bitbraht.
Drnoh säht'r zum Wolf:
-
Jetz binn ich dir den Kurv on den Schwohnz, un
denoh gehn mr alle zween in't Wosser. ich fongen de Fisch un wirfen dir se in
de Kurv.
Da Fuchs hot glich ainen gehat un hot'r wider ainen gehat, un uf aimol is
dr Kurv voll gewähn. jetz hot da Wolf den Kurv willen us dr Boch ziehn. Er
hot'n boll nit gepockt un hot gezoh bit oller
Macht. Uf aimol is de Hutt losgong un de Schwohnz hot sich geschint. Jetz hot
da Wolf awer gejommert! Ven sin scheener Schwohnz hot'r nischt meh gehat äß wie
die kahl Rut.
Da Fuchs hot 'n awer gedrescht:
-
Dat is nischt! säht'r. Ich moch da meh meh'n
scheenen Schwohnz, wie der lo gewähn is.
In da nägschd Naht is da Fuchs in'n Garten geschlicht un hot'n Bindelchen
Hohnf gestohl. Dobit hot'r dem Wolf wider en scheenen Schwohnz gemach. Jetz is emol 'n sehr kolt Naht gewähn. Die
zween honn'n Fier gemoch in dr Hetschgass (do honn de Liet frieher de Hohnf
gehetscht), for sich ze wirmeln. Glich hot da Fuchs angefong, gejen dat Fier ze
loifen, äß wonn'r witt drib springen. Awer allemol is'r vir dran stehnblib. Do
hot da Wolf'n usgelacht un hot gesaht:
-
Jetz wersch de mol gesin, wie ich iber dat Fier
lo springen!
Er hot'n Sotz gehol un is dribgesprung. Awer dobeï is sin Hohnfschwohnz
angong un is gonz verbrennt. Jetz hot'r munso lo rimloifen.
3 Conte en francique rhénan
(Obergailbach, Moselle)
Die Vorsehung
Es war emol e Pater. der hat immer nohgegriwwelt was die geddlich Vorsehung
wär. Do hat unser Herrgott ihm ehne
geschickt uss dr onnere Welt, for ihm ze sohn, was die geddlich Vorsehung isch.
No sin se mitnonner geräst un sin in e Huss kumm zu Liet, wu se sehr gudd
bewirt honn. Sie honn ne gudd ze esse ginn un ze trinke. Wie se furt gong sin,
un do hat der uss dr onnere Welt denne Liet e goldene Becher gestohl. No saht
dr Pater:"Was hasch du jetz gemach?"
De gudde Liet, wu jetz eso gudd mit uns ware, hasch de jetz de Becehr
gestohl!"
No sin se widder furt geräst un sin widder in e onner Huss kumm. Un de Liet
ware sehr grob gän se un honn se nit gudd bewirt. No hat der uss dr onner Welt
denne schlechte Liet denne goldene Becher hingestellt, awer daß's nit gesiehn
honn.
No sin se widder furt un sin a widder zu gudde Liet kumm. Die honn's a sehr
gudd gemennt mit ne. Un wie se furt gong sin vun denne Liet, un do hat der uss
der onner Welt ne's Huss ongesteckt. Un do hat der Pater gesaht: "Was machsch
de donn jetz do? Jetz ware die Liet so gudd mit uns, un jetz gehsch de un
stecksch denne Liet noch's Huss on, wu se's doch so gudd gemennt honn mit
uns!"
jetz sin se widder furt und sin widder zu gudde Liet kumm. No sin se widder
widdersch geräst un honn noh awwer de Weg nimeh gewisst. Un nodd hat der Monn
sine Bu mitgeschickt, for de Weg ze wiese. No sin se iwwer e Brick gong. No
geht der uss dr onnere Welt un werft denne Bu in's Wasser, daß'r versoff isch.
jetez hat dr Pater gesaht: " Jetz longt's mr awwer mit dir! Jetz gehen ich nimeh mit dr! Wu dr Monn es so gudd mit uns
gemennt hat, un hat denne Bu mit geschickt, un jetz werfsch du ne ins
Wasser?"
"jetz will ich dr sohn, was die geddlich Vorsehung isch", saht
der uss dr onnere Welt. "Mir ware bi denne gudde Liet, wu ich denne Becher
gestohl honn. un der Becher war vergift, un ich hon ne denne beese Liet
hingestellt. Un die honn's nit gewisst. Wonn die druss trinke, werre se
vergift. Denne gudde Liet, wu ich's Huss ongesteckt honn, die honn e Schatz
gehat im Keller, viel Geld, wu se nie gefunn hedde, wonn ich ne's Huss nit
ongesteckt hedd. Un denne Bu, wu ich ins Wasser geworf honn, der hedd später e
Raiwer gewe, e Méérder."
4 Conte en francique rhénan des villages
verriers du pays de Bitche (Lemberg, Moselle)
(NB: la
langue des villages dits verriers se caractérise par le fait qu'ils pratiquent
la diphtongaison alors que le francique rhénan est majoritairement
monophtongué. Les villages verriers ont été influencés par des artisans venus
de Bohême. Les diphtongues divergeant du rhénan
sont matérialisées pour le lecteur en bleu. En général, le eï se
remplac epar un i, le ou par un au )
Unser Herrgott und dr Petrus
Im Onfong, wie unser Herrgott uf dr Welt erum gong isch, ze prediche un ze
lehre, do isch a dr Petrus uf Wonnerschaft gewenn. Wie se enonner begehnt sin,
hat dr Petrus unsere Herrgott g'froht, wu er enonne gehn will. No hat unser
Herrgott g'saht: "ich geh Leït selich
mache!"
"Was isch donn dis", hat dr Petrus g'froht. "Willsch de mich
mit dr gehen losse?"
"Jo", hat dr herrgott g'saht, "du konnsch mitgehn. Du musch
awer bede lehre un a bede wille un musch frùmm sin!"
Denoh sin se zwische zwei Derfer kumm, un wie se im halwe Wäh gewenn sin,
honn d'Glocke ong'fong ze leïte, un dr Petrus
hat unsere Herrgott g'froht, for was aß die Glocke dedde leïte
? No hat unser Herrgott g'saht:"In dem Dorf do hinne leïte se for e
Hochzeït, un in dem Dorf do for e Dode ze
begrawe."
Do hat dr Petrus g'saht: " Do gehn mr ousenonner,
aß mr ebbes verdiene. Du gehsch zu dem Dode un ich geh uf die Hochzeït."
No isch unser Herrgott gong un hat de Dode widder lewendich gemacht. Do
hon'm die Leït hunnert Fronke g'schenkt. Dr Petrus
hat sich uf dere Hochzeït umgedon, hat onnere ing'schenkt un sich selwer aa.
No, wie die Hochzeït om End gewenn isch, hon se nem e Fronke ginn. Dr Petrus
isch zefriede gewenn un er hat Wunner gemennt, was'r verdient hat un hat sich
uf de Wäh gemacht, for zu seïm Komerad ze
kumme. Er hat gedenkt g'hedd: "Beï de Dode
isch nix ze verdiene, do muß mr zu de Lewendiche gehn,"
un er isch froh un stolz gewenn mit seïm
Verdienscht.
Wie'r widder zu unserm Herrgott kumm isch, hat'r schun vun weïtem de Arme hochg'streckt mit seïnem Fronke in dr Hond un hat geruft: "Luh mol,
was ich verdient honn! Un was hasch du
verdient?" Unser Herrgott hat
gelacht un saht:" Ich honn meh wie du!" Er hat seïn Säckel ufgemacht un hat'm Petrus die hunnert
Fronke gezeiht.
Dr Petrus isch nit dumm gewenn un werft schnell seïne Fronke aa in dis
Säckel un ruft: "gemähn, gemähn, mir dun alles z'somme". Unser
Herrgott hat's gudd sin gelosst un wie se noh weïter
gong sin, sin se zu ere Herd Schof kumm. Do hat unser Herrgott 'm Petrus Geld
ginn un hat zu'm g'saht: " Geh zum Hirt un sah zu'm, er soll dr e Lämmel
verkaafe. Noh kochsch uns die gonz Gäling mit".
"Jo", hat dr Petrus g'saht. Un er hat's Lämmel gemetzt un aa 's
gonz Gäling gekocht. Iwer dem Koche isch's Herz immer owe druf kumm im Dibbe.
Er hat's e paar Mol enah getunkt und er isch aa hungrich gewenn, und wie's
eweck gewenn isch, hat'r gedenkt: "Oh, dis bisselche merkt meï Komerad gar nit!"
Er hat seï Messer genumm un hat sich's abg'schnitt un hat's gess.
Wie noher 's Esse uf de Disch kumm isch, hat unser Herrgott g'froht:
"Wu isch donn's Herz?" Ich will sunscht nix aß wie's Herz!" Un dr Petrus hat's noch helfe suche un hat gleïch g'saht:"Es isch kenn herz debeï gewenn, es
hat kenn's g'hedd."
"Nä", saht der Herrgott, "ohne Herz
hedd's nit kinne lewe." Un dr Petrus hat sich verschwor, hoch un deïer un beï alle
Häliche un hat behaabt: "Es isch doch eso!" Er hat's nit gess. Es hat
kenn Herz g'hedd.
Was hat unser Herrgott wille mache? Er hat's misse gudd sin
losse. Jetz,
wie se widder weïtergong sin, sin se noch emol
on zwei Dérfer kumm. Don honn widder die Glocke gelit. Un dr Petrus hat
g'froht:"For was leït's donn jetz?"
Do saht unser Herrgott:" Do in dem Dorf leït's
for e Hochzeït". Do hat dr Petrus dabber
gesaht: "Loß mich jetz emol zum Dode gehn
un geh du zu dere Hochzeït." Er hat
dis g'saht in dere Mänung, er kinnt aa gudd hunnert Fronke verdiene. Er froht
unsere Herrgott: "Meï Liewer, wie hasch
donn du dis gemacht, wie du de Dode ufgeweckt hasch ?"
"Jo", hat unser Herrgott g'saht, "ich honn zum Dode g'saht:
'Steh uff, im Nome des Vadders un des Sohnes und des häliche Gäschdes! No
isch'r ufg'stonn."
"Schun gudd", saht dr Petrus, "isch dis alles
? Dis bring ich aa ferdich. Ich wäß jetz schun, wie's
geht!" Un er sich in's Dorf gong, wu se'n
Sie honn die Dodelad ufgemacht un dr Petrus hat
gesaht: "Im Nome dr häliche Dreïfaltichkät, steh uf!" Awer der Dode
hat sich nit gemuckst. Er isch nit ufg'stonn un dr Petrus hat schun Ongscht
griet un er hat seïne Sähne noch emol g'sproch: " im Nome des Vadders un des
Sohnes und des häliche Gäschdes, steh uf!" Awer der Dode isch nit
ufg'stonn. No isch'r zornich wor un hat g'saht:"Do bleïb in dreï Deïwels Nome leïe!" Un wie die Leït
e so beese Redde g'hért honn un g'sin honn, daß se vum e halwe Narr g'fobbt
werre un bedroo, no honn se die Dodelad stehn gelosst. Sie honn ne g'fasst un
honn ne zum Galje g'schläft un hon ne wille ufhänke.
Unser Herrgott isch longsom die Stroß weïtersch gong. Er hat jo gewisst, wie's dem Petrus gängt ! Er hat numme gär wille g'sin, wie'r sich dezu stellt
vor'm Gericht. Unser Herrgott saht zum Petrus: "Oh, meï liewer Komerad, wu bisch du donn dron?" Un dr
Petrus isch gonz zornich wor un hat geruft un g'scholl:"Du hasch mich de
Sähne nit richdich gelehrt!"
"Ja", saht unser
Herrgott, "ich honn dich ne schun richdich gelehrt! Du hasch's
numme nit richdich verstonn un begriff! Es mohn jetz sin wie's will! Wonn de mr
jetz sahsch, wu das Herz vum Lämmel enonne kumm isch, do mach ich dich freï." Do saht dr Petrus:"Dis Lämmel hat
wirklich un wahrhafdich kenn Herz g'hedd."
"Wonn de jetzt nit bekennsch, do kinne se
dich henke!" saht unser Herrgott.
Do saht dr Petrus: " Dis Lämmel hat wirklich
un wahrhafdich kenn Herz g'hedd! Er will mich zwinge for ze sahn, ich honn dis
Herz gess, wu dis Lämmel doch gewiss kenn's g'hedd hat. Henke mich, henke
mich!!"
Wie unser Herrgott g'hért hat, aß dr Petrus sich
liewer will henke losse aß wie die Worhät sahn, hat'r de Befehl ginn, for ne
gehen ze losse un er hat denne Dode selwer lewendich gemacht. Wie se drnoh
widder mitnonner gong sin, hat unser Herrgott zum Petrus gesaht: "Kumm,
mir wille dis Geld mitnonner dähle. Donn wonn ich dich soll iweralich un immer
vum Galje befreïe, wird mr dis ze vill." Er hat die zweihunnert Fronke
genumm un hat se in dreï Dähl gedähld, un wie dr Petrus dis g'sidd, hat'r
g'froht: "Ei, Komerad, for was machsch du donn dreï Dähl? Mir sin jo numme
ze zwät!" Not hat unser Herrgott g'saht:"Du wäsch nit, was unser
Herrgott im Himmel macht? Der ähnt Dähl isch meïn,
der onner Dähl isch Deïn un der dritt Dähl isch
dem, wu's Herz gess hat!"
Un wie dr Petrus dis g'hért hat, do ruft'r:
"So wohr e Gott lebt, ich honn's Herz gess", un er hat de dridde Dähl
aa ing'steckt un er hat Urlaub g'holt vun unserm Herrgott un isch älän seïne Wäh weïdersch
gong.
5 Conte en francique rhénan (Saint-Louis,
Sud-Est Moselle)
NB: Vous noterez cette fois que la langue de ce
secteur (Pays de Phalsbourg-Dabo) est de plus en plus alémanique (alsacienne) dans son vocalisme et
certaines formes grammaticales. On se trouve ici dans une aire dialectale
transitoire entre
Ohne Sorje
Es isch emol e Monn gewenn, e richer, richer
Monn. Der hedd on sim Hüss e Schild g'hedd, do hedd druf g'stonde: "Haus
ohne Sorgen". No isch dr Kenich vorbiekumme un isch zu dem Monn un hedd
g'said:"Ihr henn kenn Sorje? Ich sin dr Kenich un henn allewil Sorje! Henn
ihr e Wold?"
No hedd'r g'said: " Ja". No hedd dr
Kenich g'said: "Jetz bringe ihr mir in Zitt vun dreï Monet e Wawe voll Holz,
nit kurz un nit long, nit krumm un nit grad, nit bi Dah un nit bi Nacht! Un
wonn's in dreï Monet nit do isch, no min ihr
sterwe!"
No hedd der Monn gedenkt: "Jo, sell mach ich
nit!" No hedd dr Kenich alle Dah zwei beriddene Schondärme verbie
g'schickt. Die henn misse lüwe, ebb dies Schild noch do isch, un henn allewill
min uffschriewe:" Ich lebe ohne Sorgen", un henn misse dem Kenich e
Telegramm schicke.
No hedd dr Monn dies vun sim Fenschder üss g'sin.
No hedd'r doch gedenkt: "Es geht doch on min Lewe", un hedd sich
Sorje gemacht for dies ze vollfiehre. No isch'r in de Wold un hedd de
Holzhacker g'fröit. No hedd der g'said: "Ebäh, jetz moche ihr e Wawe voll
rundi, gedrechseldi Hölzer, no isch's nit long un isch's nit kurz, nit krumm un
nit grad, no isch's rund. un no gehn ihr om e Mittwoch zwischen Dah un Nacht un
bringe dies enonne". Un so hedd'r's gemacht. No hedd dr Kenich g'said:
"Henn ihr jetz kenn Sorje g'hedd?" hedd'r g'said:"Jo !"
No hedd dr Kenich g'said: "Do gehn, un mache
dies Schild eweck, donn es gidd kenn Mensch ohne Sorje!"
6 Conte en dialecte alémano-francique (Vallée
de
NB: Par la grammaire, le vocalisme et parfois le
consonantisme, le dialecte parlé en Moselle le long de la vallée de
Les formes alsaciennes sont matérialisées par la
couleur bleue.
E Frau wü nit hedd wille spinne
Es sin e Monn un e Frau g'sin,
un der Monn hedd gäre g'hedd,
daß sini Frau soll spinne. Un die Frau hedd nit gäre g'schafft, sie hedd numme
wille redsche. Jetz isch se zü dr
Nochberschfrau. No hedd die g'saht: "Dü
sohsch grad, 's Spinne verdrahsch nit. Wonn dü spinnsch, so bisch dü kronk!" Jetzert isch sie heim. E Zitt long
isch dr Monn zefridde g'sin. Uf aimol saht 'r
Monn: "So konn dies Ding nit gehn! Dü müsch
mr spinne!"
"Ja", hedd se g'saht, "ich konn
nit spinne, ich henn kenn Kunkel".
"Oh", saht dr Monn,
"dem konn ich abhelfe. Wonn ich jetz 's Midda gess henn, so geh ich
dir e Kunkel schniede." Jetz, wie er gess g'hedd
hedd, isch'r hinte on's Hüss, do henn se
so bissel Berich g'hedd mit Hecke. Jetz isch der Monn uf ainer Sitt nuf, un die
Frau isch g'schwind uf dr onder nuf.
Jetz hedd der Monn do onfonge schniede. Do hedd
die Frau als neweds dron g'saht mit hohler Stimm: "Wer Kunkle haut, der
stirbt! Wer spinnt, der verdirbt!"
Hedd der Monn gedenkt: "Nä, ich will nit
sterwe, un mini Frau soll nit verderwe", un isch heim.
D'Frau isch awer schun wider drunte g'sin, wie'r kumme
isch. Die hedd sich gedummelt! "Oh", saht'r, "Frau, dü brüchsch nit spinne. Ich will nit sterwe, un dü sollsch aa nit verderwe!" Un dernoh isch se
halt froh g'sin. No hedd's wider e Zitt long
gewährt. Ja, der Monn will wider g'spunne henn.
Alli Fraue henn g'spunne. "Dü müsch aa spinne!"
Jetz isch se wider zü
dr Nochberschfrau. No hedd selli g'saht: "Jetz waisch was? Jetz bestellsch
dr e G'henk bim Metzjer. No, wenn d'ains hesch,
no sahsch mr's!"
Jetz isch se kumme om e scheene Dah un hedd
g'saht: "Jetz henn ich ains."
Saht se: "Jetz gehsch onne un binsch dies
G'henk om e Bond um dich erum un derno kumm ich zü
dir, no spinne mir mitnond. Un d'rno, wonn de e Zitt long g'spunne hesch, no jommersch als :"Oh,
ich verdrah's nit, ich müess mr noch 's G'henk erüsspinne. Oh, ich müess
mich in d'Heh moche, ich müess de Rock e bissel
uffmache." Un do machsch denne Bändel uff, un iwer aimol, platsch, losch's
erunterfolle." Jetz hen se g'spunne un
verzehlt un no gejommert, un's G'henk henn se erunterfolle losse! Un sie isch dezü uf de Bodde g'folle.
"Oh, armi Frau", hedd der Monn no
g'saht, "ich henn jo nit gemeint, daß's dir es so schlecht macht, oh, dü brüchsch jo nimeh spinne!" un hedd's
Spinnrädel mitsomt dr Kunkel zum Fenschder nüssg'schmisse!
(Tous les contes ont été retapés à partir de
l'ouvrage édité en alphabet gothique en 1940 par Angelika Merkelbach-Pinck chez
l'éditeur "Bärenreiter-Verlag" à Kassel. Nous avons respecté la
graphie de l'auteur à quelques rares exceptions près. L'auteur s'est orienté le
plus souvent à la forme allemande standard; ceci explique les divergences
parfois importantes entre la graphie utilisée dans les autres pages du site et
celle des contes.
- Merkelbach-Pinck
est la sœur de Louis Pinck, l'un des personnages les plus emblématiques de
la langue et culture régionale mosellane, entre autres, pour son travail sur les chants
populaires lorrains germanophones "Verklingende Weisen".)